Επίσκεψη στην έκθεση «Χώροι Μνήμης, τόποι μαρτυρίου»

Λεπτομέρειες

Γράφτηκε από τον/την Καραγιαννακίδης Νικόλαος

Ξημερώματα 3 προς 4 Μαρτίου 1943. Κάτι περισσότερο από ακριβώς 80 χρόνια πριν, η Καβάλα (τότε υπό την τρίτη μέσα σε 30 χρόνια βουλγαρική κατοχή) έχανε ένα ακόμη ασπαίρον και δυναμικό κομμάτι του πληθυσμού της. Τους Έλληνες Εβραίους της. Τους συγκέντρωσαν, τους έβαλαν σε τραίνα και τους πήγαν στον θάνατο. Χάθηκαν από προσώπου γης 1484 άνθρωποι, από παιδιά μέχρι γέροντες και ανάπηροι πολέμου. Οι Έλληνες Εβραίοι της Καβάλας ήταν σάρκα από την σάρκα της ελληνιστικής, της βυζαντινής (Ανατολικής Ρωμαϊκής) και της οθωμανικής πόλης.

Πριν από 80 χρόνια αυτό το πολύβουο και παραγωγικό μελίσσι έγινε καπνός, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Τα αφηγείται με ενάργεια, πληρότητα και σαφήνεια που πονά, ο Καβαλιώτης Εβραίος Ιωσήφ Α. Μεβοράχ (γεννημένος στα 1961, από γονείς που επέζησαν από το Ολοκαύτωμα) στο βιβλίο του Οι Εβραίοι στη Μέκκα του καπνού, εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2019. Τα αναπαρέστησε αδρομερώς κάποια χρόνια πριν ο Κομνηνός Γ. Απότας, στο πόνημά του Θρησκευτικές Κοινότητες της Καβάλας, 1850-1950, εκδόσεις Δημοτικού Μουσείου Καβάλας, Καβάλα 2006, κάνοντας χρήση και της αδημοσίευτης μαρτυρίας του Σαμπετάι Α. Τσιμίνο (1920 – 2003) που ηχογράφησε ο ιστορικός Νίκος Ε. Καραγιαννακίδης.

Το 3ο Γυμνάσιο Καβάλας τίμησε με έναν ιδιαίτερο τρόπο την επέτειο των 80χρόνων από το Ολοκαύτωμα. Μαθητές της Γ΄ τάξης του, με συνοδούς τις Ευλαμπία Μιχαηλίδου, θεολόγο, Αικατερίνη Γλαβίνα, φιλόλογο, Μαρία – Χρυσή Παπαναστασίου, γερμανικής φιλολογίας και Μαρία Παπαγιάννη, οικιακής οικονομίας και επικεφαλής τον ιστορικό Νίκο Καραγιαννακίδη, εκπαιδευτικό του σχολείου μας, (με το άστρο του Δαβίδ στο στήθος), επισκέφθηκαν μια μοναδική φωτογραφική έκθεση, που άνοιξε μια τελευταία φορά στην πόλη, ειδικά γι’ αυτήν την επίσκεψη την Παρασκευή 10 Μαρτίου 2023.

Η έκθεση, «Χώροι Μνήμης, τόποι μαρτυρίου», του ιστορικού, υποψήφιου διδάκτορα Αρχιτεκτονικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Νίκου Κοσμίδη, άνοιξε ειδικά για τα παιδιά μας. Ο Νίκος Κοσμίδης ήρθε από την Ξάνθη και με μοναδικό πάθος και πληρότητα (κυριολεκτικά ίδρωσε!) μας ταξίδεψε στον χρόνο και τα πάθη των ανθρώπων που η πόλη έχασε για πάντα.

Η έκθεση ήταν ενταγμένη στις εξαήμερες εκδηλώσεις μνήμης και τιμής με γενικό τίτλο «Η εξόντωση των Εβραίων της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης – 80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα στην Τρεμπλίνκα» (πόλη της Πολωνίας, όπου εξαϋλώθηκαν οι Εβραίοι από ολόκληρη την Ευρώπη) και οργανώθηκε από τον Δήμο Καβάλας, την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και το EuropeDirectΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Για την υλοποίηση της επίσκεψης συνέπραξαν ο Νίκος Χαζαρίδης, Υπεύθυνος Επικοινωνίας του Δήμου Καβάλας, ο προαναφερθείς Ιωσήφ Α. Μεβοράχ, εκπρόσωπος της Εβραϊκής Κοινότητας Καβάλας, ο Δήμος Ράπτης, διευθυντής του 3^ου Γυμνασίου Καβάλας και η Δήμητρα Καλοκάρδη, γραμματέας του σχολείου μας.

Τα παιδιά μας άκουσαν με προσοχή την αφήγηση του επιμελητή της έκθεσης, υπέβαλαν ερωτήσεις και συμφώνησαν –έτσι, τουλάχιστον, φάνηκε- με το «Ποτέ ξανά!»

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >